Fundusz inwestycyjny – status podatkowy

Fundusze inwestycyjne umożliwiają swoim uczestnikom zbiorowe inwestowanie środków pieniężnych we wspólnym interesie w określone odpowiednimi regulacjami papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

W Polsce fundusz inwestycyjny może zostać utworzony jako:

  • fundusz inwestycyjny otwarty (FIO),
  • specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty (SFIO),
  • fundusz inwestycyjny zamknięty (FIZ).

W zależności od rodzaju, każdy z funduszy posiada odmienny status podatkowy.

Zwolnienie podmiotowe

Na gruncie ustawy o CIT od podatku co do zasady zwolnione są fundusze inwestycyjne otwarte oraz specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte, utworzone na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych. Przedmiotowe zwolnienie nie dotyczy specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych, stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych.

Status podatkowy pozostałych podmiotów

W przypadku funduszy inwestycyjnych zamkniętych oraz specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych przewidziane są wyjątki ze zwolnienia podatkowego.

Ustawa o CIT wskazuje, że zwolnieniu nie podlegają:

a) dochody / przychody z udziału w spółkach niemających osobowości prawnej lub jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej z siedzibą w Polsce lub w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa, podmioty nie są traktowane jak osoby prawne i nie podlegają w tym państwie nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu;

b) dochody / przychody z odsetek od pożyczek/ kredytów udzielonych ww. podmiotom oraz odsetek od innych zobowiązań tych podmiotów wobec funduszu;

c) dochody / przychody z odsetek od udziału kapitałowego w ww. podmiotach;

d) darowizny bądź inne nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia dokonywane przez ww. podmioty;

e) dochody /przychody z tytułu odsetek / dyskonta od papierów wartościowych emitowanych przez ww. podmioty;

f) dochody / przychody z tytułu zbycia papierów wartościowych wyemitowanych przez ww. podmioty lub udziały w tych podmiotach;

g) dochody z nieruchomości, o których mowa w art. 24b ust. 1 ustawy o CIT (przepis ten reguluje opodatkowanie podatkiem od przychodów z budynków), w tym uzyskanych przez ww. podmioty.

Podatek od przychodów z budynków a zwolnienie przedmiotowe

Wątpliwości podatników budzi szczególnie zależność między podatkiem od przychodów z budynków a zakresem zwolnienia z opodatkowania tego rodzaju przychodów osiąganych przez dany fundusz inwestycyjny.

W tym zakresie zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego warunkiem opodatkowania przychodów z budynków jest kwalifikacja tych budynków jako środka trwałego funduszu oraz oddanie w całości lub w części do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze.

Dochodem z nieruchomości komercyjnych, który nie podlega zwolnieniu przedmiotowemu, jest wszelki dochód z nieruchomości (tj. zarówno okresowy dochód z najmu, jak i jednorazowy dochód ze sprzedaży tej nieruchomości).