Strategia podatkowa cz. IV – Cele i korzyści wprowadzonych zmian

Ustawodawca – wprowadzając obowiązek sporządzania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej – chce zrealizować szereg różnych zamierzeń, m.in. zwiększyć transparentność.
W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się dokładniej celom ustawodawcy oraz sprawdzimy, czy podatnicy mogą czerpać jakiekolwiek korzyści z posiadania strategii podatkowej.

Dobrymi intencjami jest piekło wybrukowane

Zgodnie z uzasadnieniem do ustawy wprowadzającej obowiązek sporządzania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej[1], celem przedmiotowej zmiany jest zwiększenie transparentności podatkowej podmiotów, odgrywających istotną rolę na polskim rynku (obowiązek przygotowania i publikacji informacji o strategii dotyczy spółek o znacznych przychodach). Podawanie danych podatkowych ma pełnić funkcję informacyjną – w ocenie ustawodawcy mogą one mieć wpływ na decyzje obywateli o skorzystaniu z usług lub zakupie wyrobów od danej spółki.

Obowiązek podawania do informacji publicznej sprawozdania z realizacji strategii podatkowej ma być również narzędziem, mającym zwalczać problem unikania opodatkowania i erozji bazy podatkowej. Udostępnianie przedmiotowych danych ma bowiem skupić uwagę opinii publicznej na tym, czy dany podmiot stosuje mechanizmy optymalizacji podatkowej oraz czy prawidłowo wypełnia ciążące na nim zobowiązania podatkowe (a przez to nie wpływa negatywnie na równowagę budżetową).

Biorąc pod uwagę uzasadnienie wprowadzanych zmian trudno nie dopatrzyć się prymatu profiskalnego celu nad pozostałymi motywacjami ustawodawcy. Istnieje spore ryzyko, że dane ujawnione w ramach obowiązku publikacji strategii podatkowej zostaną wykorzystane do typowania podmiotów do kontroli – organy podatkowe będą miały bowiem wszystkie dane, dotyczące danego podmiotu, dostępne w jednym miejscu.

Kolejny uciążliwy obowiązek dla podatników

Z perspektywy podatników trudno dopatrywać się korzyści w kolejnym obowiązku sprawozdawczym, który nakłada na nich legislator. Szczególnie teraz, w dobie panującej epidemii COVID-19, podatnicy powinni skupić się na prowadzeniu działalności, a nie na wypełnianiu kolejnych wymagań, których głównym celem jest zgromadzenie informacji – które w przeważającej części są już w posiadaniu organów – w jednym miejscu, aby ułatwić typowanie do kontroli i karać podatników dotkliwymi karami (do 250 tys. zł) za brak ich spełnienia.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że przy sporządzaniu strategii podatkowej należy zachować niezwykłą ostrożność i uważność. Można jednak ten nowy obowiązek potraktować jako szansę na uporządkowanie i usprawnienie procesów związanych ze zobowiązaniami podatkowymi. W ramach strategii można bowiem m.in. dokonać podziału odpowiedzialności za poszczególne obszary podatkowe pomiędzy działami organizacyjnymi czy też wyznaczyć działania kontrolne, mające na celu zapewnienie zgodności działań z obowiązującymi regulacjami podatkowymi. Te wszystkie czynności mogą zatem przyczynić się do minimalizacji ciążącego na spółkach ryzyka podatkowego i zwiększenia bezpieczeństwa finansowego.

[1] Ustawa z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2020, poz. 2123.