Warunki zastosowania indywidualnych prewspółczynników do odliczenia VAT

WSA w Rzeszowie wyrokiem z 28 maja 2024  r. sygn. I SA/Rz 77/24 oddalił skargę fundacji na interpretację indywidualną w przedmiocie odmowy stosowania indywidulnych prewspółczynników w VAT. Sąd zgodził się z Dyrektorem KIS, że zaproponowane przez fundację prewspółczynniki do odliczenia VAT są nieprecyzyjne i nie odzwierciedlają specyfiki działalności fundacji.

Fundacja, zarejestrowana jako podatnik VAT, prowadzi działalność statutową (którą uznała za niepodlegającą VAT) oraz gospodarczą (opodatkowaną VAT). Wystąpiła o interpretację, czy może stosować różne prewspółczynniki do odliczenia VAT w zależności od rodzaju działalności i ponoszonych kosztów.

Fundacja zapytała, czy ma prawo do stosowania dwóch różnych sposobów ustalania proporcji podatku naliczonego VAT do odliczenia, tj. indywidualnego prewspółczynnika faktycznego udziału wydarzeń promujących produkty ekologiczne oraz prewspółczynnika przychodowego do kosztów pozostałej działalności statutowej. Ponadto, fundacja chciała wiedzieć, czy może stosować prewspółczynniki godzinowe do kosztów działalności gospodarczej i kosztów mieszanych.

Dyrektor KIS uznał, że indywidualny prewspółczynnik udziału wydarzeń nie jest wiarygodny i nie odpowiada specyfice działalności fundacji. Sąd zgodził się z organem, iż fundacja nie przedstawiła wiarygodnych przesłanek, wskazując na to wyliczona metoda będzie odzwierciedlać zakres wykorzystywania nabywanych towarów i usług do działalności gospodarczej w sposób obiektywny i pełny.

Sąd podzielił również stanowisko organu, że prewspółczynnik godzinowy nie oddaje specyfiki prowadzonej działalności fundacji, gdyż opiera się jedynie na liczbie godzin roboczych, co może prowadzić do nieadekwatnego odliczenia podatku naliczonego. Organ uznał, że fundacja nie ma prawa do stosowania tej metody, ponieważ nie zapewnia ona obiektywnego i pełnego odzwierciedlenia wykorzystywania nabywanych towarów i usług do działalności gospodarczej.

WSA wskazał ponadto, że mnogość sposobów określania prewspółczynnika mogłaby prowadzić do nieczytelności i błędów w odliczeniu podatku naliczonego.

Wyrok ten pokazuje, że nie jest łatwo przekonać, zarówno organ interpretacyjny, jak i sąd administracyjny do potwierdzenia możliwości stosowania indywidualnego prewspółczynnika. Sprawa dodatkowo komplikuje się, jeżeli podatnik ma zamiar stosować więcej niż jeden prewspółczynnik. Jak wynika z wyroku WSA, wymaga to dodatkowego uzasadnienia, sformułowanego, w oparciu o przedmiot działalności podatnika.

Generalnie należy jednak pamiętać, że przepisy o prewspółczynniku, nie są odrębną regulacją samą w sobie, a  stanowią część przepisów dotyczących prawa do odliczenia w VAT. Jeżeli podatnik jest w stanie wykazać, że zastosowana metoda proporcjonalnego odliczenia (nawet z wykorzystaniem kilku prewspółczynników), odpowiada związkowi wydatków z działalnością gospodarczą, to organy i sądy, powinny akceptować zaproponowane i racjonalne podejście podatnika.