Skutki podatkowe w PIT sfinansowania uczestnictwa członka zarządu w studiach MBA
Współpraca ze spółkami w zakresie zarządzania wiąże się z szeregiem wyzwań, w tym z koniecznością oceny kwalifikacji członków zarządu oraz ich wpływu na działalność przedsiębiorstwa. Jednym z popularnych sposobów rozwijania kompetencji menedżerskich są studia MBA, które coraz częściej finansowane są przez spółki. Taka sytuacja wywołuje jednak pytania natury podatkowej – zarówno z perspektywy spółki, jak i członka zarządu.
W omawianej sprawie rozstrzygnięto, czy finansowanie udziału członka zarządu w studiach MBA przez spółkę stanowi przychód z nieodpłatnych świadczeń oraz ustalono, kiedy ten przychód powstaje.
Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 30 czerwca 2021 r. (sygn. 0115-KDIT1.4011.318.2021.1.MN) stwierdził, że sfinansowanie studiów MBA stanowi dla członka zarządu przychód z nieodpłatnych świadczeń, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, a na spółce ciąży obowiązek pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Moment powstania przychodu określono jako dzień, w którym członek zarządu uzyskał prawo do udziału w semestrze studiów.
WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 18 stycznia 2022 r. (sygn. I SA/Gd 1214/21) uchylił interpretację w zakresie momentu powstania przychodu, wskazując, że przychód powstaje z końcem każdego semestru, kiedy spółka dokonuje opłaty za poszczególne etapy studiów. Jednakże sąd potwierdził, że finansowanie studiów MBA powoduje powstanie przychodu po stronie członka zarządu, wskazując, że głównym beneficjentem tego świadczenia jest sam uczestnik, a korzyści dla spółki mają charakter uboczny. Sprawa została skierowana do NSA w drodze skargi kasacyjnej.
NSA w wyroku z dnia 16 stycznia 2025 r. (sygn. II FSK 510/22) nie zgodził się ze stanowiskiem spółki i oddalił jej skargę kasacyjną. Zarówno Sąd I instancji, jak i NSA uznały, że przychód po stronie członka zarządu powstaje w momencie faktycznego poniesienia wydatku przez spółkę, a nie w chwili przyznania prawa do korzystania z nieodpłatnych świadczeń. NSA wskazał, że prawidłowo Sąd I instancji uznał, że istotnym momentem jest zakończenie każdego semestru studiów MBA, kiedy to spółka dokonuje płatności za poszczególne etapy kształcenia. Wykluczono zatem interpretację organu podatkowego, który przyjął wcześniejszy moment powstania przychodu.
Sądy obu instancji zwróciły uwagę, że celem zatrudnienia członka zarządu powinno być pozyskanie osoby o odpowiednich kwalifikacjach, które umożliwią skuteczne zarządzanie i pomnażanie zysków spółki. Podkreśliły, że finansowanie studiów MBA może być korzystne dla spółki jedynie w sposób pośredni, natomiast głównym beneficjentem takiego świadczenia jest członek zarządu. Z uwagi na możliwość wykorzystania zdobytej wiedzy w innych przedsiębiorstwach, korzyść ma charakter osobisty i trwały, niezależnie od działalności w danej spółce.
Podsumowanie
Finansowanie studiów MBA przez spółkę należy traktować jako korzyść indywidualną członka zarządu, co rodzi obowiązek wykazania przychodu podatkowego. Kluczowe jest precyzyjne ustalenie momentu powstania przychodu, który następuje z chwilą poniesienia wydatku przez spółkę, co w praktyce oznacza moment zapłaty za zakończony etap studiów.
Przed podjęciem decyzji o finansowaniu dodatkowego kształcenia członków zarządu, warto przeanalizować potencjalne skutki podatkowe zarówno dla spółki, jak i dla beneficjenta świadczenia. Kluczowa jest transparentna dokumentacja celów i efektów tego typu wydatków, co pozwoli na uniknięcie sporów z organami podatkowymi.