Wniesienie nieruchomości do fundacji rodzinnej może być wyłączone z VAT jako zbycie przedsiębiorstwa

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 kwietnia 2024 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.174.2024.1.AK

Z wnioskiem o wydanie interpretacji wystąpił podatnik VAT prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie wynajmu oraz wydzierżawiania nieruchomości (zarówno budynkowych jak i lokalowych). W stanie faktycznym wskazano, że zdecydowana większość czynności wykonywanych przez wnioskodawcę jest opodatkowana VAT. W ograniczonym zakresie działalność ta jest zwolniona z VAT, ponieważ część nieruchomości jest wynajmowana na cele mieszkaniowe.

Zamiarem wnioskodawcy jest wniesienie, w drodze darowizny, całego majątku związanego z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej. Wskazany transfer ma objąć zarówno prawo własności nieruchomości, umowy najmu i dzierżawy nieruchomości, umowy dotyczące zarządzania nieruchomościami (takie umowy zostały zawarte przez wnioskodawcę w odniesieniu do części nieruchomości), a także inne umowy związane z ww. działalnością (w tym ubezpieczenia, na dostawę mediów, czy usługi sprzątające). Z zakresu transferu wyłączona będzie umowa na obsługę księgową. Fundacja rodzinna będzie kontynuowała działalność polegającą na wynajmie lub wydzierżawianiu nieruchomości.

W związku z powyższym, podatnik wystąpił o potwierdzenie stanowiska, zgodnie z którym planowana przez niego czynność powinna być traktowana jako wyłączone z VAT zbycie przedsiębiorstwa, a organ interpretacyjny uznał to podejście za prawidłowe.

W oparciu o orzecznictwo TSUE (sprawa C-497/01, Zita Modes i C-444/10, Christel Schriever) Dyrektor KIS zauważył, że przeniesienie całego lub części majątku przedsiębiorstwa jest neutralne na gruncie VAT, jeżeli przekazane składniki pozwalają na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej a nabywca wyrazi zamiar dalszego prowadzenia tego przedsiębiorstwa.

Dyrektor KIS zwrócił uwagę, że w tym przypadku fundacja rodzinna będzie kontynuowała działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lub wydzierżawianiu nieruchomości w niezmienionym kształcie. Ponadto, kontynuacja dotychczasowej działalności będzie możliwa bez konieczności nabywania dodatkowych rzeczy oraz składników majątkowych. W ocenie organu, fakt wyłączenia z zakresu transakcji takich (nieistotnych) składników jak umowa na obsługę księgową nie stoi na przeszkodzie uznaniu transakcji za zbycie przedsiębiorstwa wyłączone z zakresu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT

Komentowana interpretacja potwierdza, że w określonych okolicznościach zbycie nieruchomości wraz z aktywnymi umowami najmu/dzierżawy może zostać uznane za transakcję niepodlegającą opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, rozliczenie VAT takiej operacji jest znacznie uproszczone, przez co nie stanowi czynnika odstraszającego od dokonywania transferu takich składników majątkowych do fundacji rodzinnych.

Niemniej, dokonując podobnych czynności, podatnicy powinni uważnie analizować okoliczności danej sprawy, ponieważ określony element stanu faktycznego może zaważyć o ostatecznych skutkach podatkowych w VAT wniesienia majątku do fundacji rodzinnej. Z uwagi na powyższe ryzyko, podatnicy powinni każdorazowo rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w tego typu sprawach.