Zwrot podatku od budynków także przy stracie podatkowej

Art. 24b ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako  „Ustawa o CIT”) nakłada na podatników obowiązek uiszczania podatku od przychodów z budynków (tzw. podatek minimalny).

Przepisy wprost określają przypadki, kiedy podatek ten może nie zostać wpłacony bądź też odliczony od podatku dochodowego obliczonego na zasadach ogólnych. Podatnicy mogą nie wpłacać podatku od przychodów z budynków, jeżeli jest on niższy od kwoty zaliczki na podatek CIT obliczanych w ciągu roku podatkowego za dany miesiąc. Zatem  w przypadku gdy podatek minimalny w danym miesiącu jest niższy niż zaliczka na podatek CIT podatnicy mają dwie możliwości:

  1. nie wpłacać podatku minimalnego, wpłaceniu podlega tylko zaliczka na CIT, albo
  2. mogą dokonać wpłaty podatku minimalnego za dany miesiąc i jednocześnie pomniejszyć w tym miesiącu zaliczkę na CIT o wpłacony podatek minimalny.

Natomiast w przypadku gdy podatnik nie odliczył zapłaconego podatku minimalnego od zaliczki CIT w danym miesiącu może dokonać tego odliczenia od podatku dochodowego wykazanego w rocznym zeznaniu podatkowym.

W wyniku kompromisu, jaki Ministerstwo Finansów wypracowało z Komisją Europejską, ustawą z dnia 15 czerwca 2018 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2018 r., poz. 1291), wprowadzono kilka zmian w zakresie podatku minimalnego. Z dniem 1 stycznia 2019 r. do Ustawy o CIT wprowadzono m.in. instytucję zwrotu podatku. Oznacza to, iż w przypadku gdy podatnik w ciągu roku nie odliczył zapłaconego podatku minimalnego i nie może tego dokonać w rocznym zeznaniu podatkowym z uwagi na niższą kwotę podatku dochodowego bądź wykazania straty może ubiegać się o jego zwrot. Jednakże zwrot podatku będzie możliwy jeżeli organ podatkowy nie stwierdzi nieprawidłowości wysokości zobowiązania podatkowego lub straty wykazanej w złożonym zeznaniu podatkowym, oraz w wysokości  podatku od przychodów z budynków, w szczególności jeżeli koszty finansowania dłużnego poniesione w związku z nabyciem lub wytworzeniem budynku, jak również inne przychody i koszty ustalone zostały na warunkach rynkowych.

W wyjaśnieniach zamieszczonych dnia 21 marca 2019 roku na stronie internetowej pod adresem https://www.podatki.gov.pl/pit/wyjasnienia-pit/zasady-rozliczania-i-placenia-podatku-od-przychodow-z-budynkow-tzw-minimalny-podatek-dochodowy/ w sprawie Zasad rozliczania i płacenia podatku od przychodów z budynków (tzw. minimalny podatek dochodowy) Minister Finansów wskazał , że co do zasady, minimalny podatek dochodowy wyznacza minimalny poziom podatku CIT, który podatnik jest obowiązany zapłacić. Zatem w sytuacji, gdy podatek obliczony wg zasad ogólnych zgodnie z art. 19 ustawy o CIT nie występuje lub jest niższy od minimalnego podatku dochodowego, wówczas minimalny podatek dochodowy – w całości lub części – nie może podlegać zwrotowi jako nadpłata.

Jednakże w uzasadnieniu do ustawy wprowadzającej instytucję zwrotu podatku ustawodawca wskazał, że rozwiązanie takie wpisuje się w cel minimalnego podatku, jakim jest przeciwdziałanie stosowania przez podatników optymalizacji podatkowej. Nie jest natomiast celem tego podatku „karanie” podatników, którzy z przyczyn obiektywnych, ekonomicznie uzasadnionych płacą niski podatek dochodowy lub wykazują stratę.

Zatem z literalnego brzmienia przepisu art. 24b ust. 15 jak i uzasadnienia do nowelizacji ustawy wynika, iż podatnik może odzyskać wpłaconą daninę, nawet jeśli nie miał jej od czego odliczyć (np. zanotował stratę i nie wpłacał zaliczek w trakcie roku), jeśli wykazana strata jest realna i uzasadniona oraz nie powstała na skutek podjętych działań optymalizacyjnych. W takim wypadku urząd skarbowy  przed dokonaniem zwrotu podatku musi jednak zweryfikować prawidłowość rozliczeń podatnika.

W tym też celu resort finansów dokonał nowelizacji formularza CIT – 8 mając na uwadze konieczność likwidacji luki, dzięki której podatnicy mogli odzyskiwać podatek minimalny bez weryfikacji przez urząd skarbowy wykazując ją jako nadpłatę podatku, którą urząd skarbowy powinien zwrócić w ciągu trzech miesięcy od złożenia deklaracji, bez dodatkowej weryfikacji.

Badając zasadność złożonego przez podatnika wniosku organ podatkowy zweryfikuje w szczególności, czy koszty finansowania dłużnego poniesione w związku z nabyciem lub wytworzeniem budynku, jak również inne przychody i koszty, ustalone zostały na warunkach rynkowych. Jednakże mając na uwadze art. 24b ust. 16 Ustawy o CIT  również w sytuacji, gdy organ podatkowy określi wysokość zobowiązania podatkowego w wyższej wysokości niż zadeklarowana przez podatnika, podatnikowi i tak będzie przysługiwał częściowy zwrot, w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą zapłaconego i nieodliczonego podatku od przychodów z budynków, a kwotą podatku określoną przez organ podatkowy, a w przypadku określenia przez organ podatkowy straty, różnica ta stanowić będzie wartość zapłaconego i nieodliczonego podatku od przychodów z budynków.

Zwracamy także uwagę, że przepisy Ustawy o CIT nie przewidują trybu składania wniosku ani jego rozpatrywania przez organy podatkowe. Wydaje się zatem, że zastosowanie powinny znaleźć przepisy Ordynacji podatkowej.