Obniżka stawek amortyzacyjnych
Podatnik może obniżyć stawki amortyzacyjne zarówno na bieżąco jak i za przeszłe okresy rozliczeniowe. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 lutego 2022 r. o sygn.: II FSK 1413/19 rozstrzygnął kwestię prawa do obniżki stawek amortyzacyjnych nie tylko na bieżąco, ale również ze wstecznym skutkiem. Sąd wskazał, że podatnik jest uprawniony do obniżania stawek amortyzacji również za lata ubiegłe z uwzględnieniem pięcioletniego okresu przedawnienia.
Spór dotyczył interpretacji indywidualnej, w której Dyrektor KIS uznał za nieprawidłowe stanowisko wnioskodawcy, będącego spółką usługową z branży przewozu lotniczego (dalej jako: „Spółka” lub „Podatnik”), w ramach której posiada składniki majątkowe stanowiące środki trwałe, które amortyzuje z zastosowaniem stawek amortyzacyjnych zawartych w Wykazie Rocznych Stawek Amortyzacyjnych, zgodnie z zasadami określonymi w art. 16i ust. 1 ustawy o CIT tj. amortyzacja liniowa.
Podatnik wniósł o potwierdzenie stanowiska przyznającego możliwość obniżenia stosowanych stawek amortyzacyjnych za ubiegłe lata. Taką możliwość podatnik argumentował brzmieniem art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, zgodnie z którym zmiana stawek amortyzacyjnych jest dopuszczalna począwszy od miesiąca wprowadzenia środka trwałego do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego po roku podatkowym, w którym nastąpiło wprowadzenie środka trwałego do ewidencji. Podatnik podkreślił, że możliwość obniżenia stawek odnosi się zarówno do przyszłych jak i przeszłych rozliczeń podatkowych, w tym za wszystkie lata podatkowe wstecz, które nie uległy jeszcze przedawnieniu. Innymi słowy, Spółka ma prawo do zmiany, a więc i do obniżenia, stawki amortyzacyjnej stosowanej dotychczas w dowolnym momencie za ubiegłe lata, z uwzględnieniem okresu przedawnienia. Zdaniem Podatnika w omawianym przepisie nie określono, że zmiana musi następować od pierwszego miesiąca roku podatkowego następnego po roku bieżącym. W szczególności nie zostało zastrzeżone, że zmian stawek amortyzacji nie wolno dokonywać wstecz. Przepis art. 16i ust. 4 zd. 4 ustawy o CIT nie wskazuje co należy rozmieć poprzez sformułowanie „następny” rok.
Dyrektor KIS nie zgodził się ze stanowiskiem Spółki, w uzasadnieniu swojej decyzji zaznaczył, iż jego zdaniem Podatnik ma możliwość zmiany stawek amortyzacji jedynie w odniesieniu do przyszłych okresów rozliczeniowych. Spółka wniosła skargę na wydaną interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której zarzuciła organowi podatkowemu niewłaściwą, wykładnię przepisów polegającą na stwierdzeniu, że nie ma prawa do obniżenia z mocą wsteczną zastosowanych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych Podatnika, dla których przyjęto metodę amortyzacji liniowej. Spółka wniosła o uchylenie zaskarżonej Interpretacji w całości oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 grudnia 2018 r. (sygn. akt: III SA/Wa 566/18) przyznał rację Spółce i uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Sąd w treści uzasadnienia wskazał, że wykładnia przepisów przyjęta przez Dyrektora KIS w interpretacji jest sprzeczna z wykładnią gramatyczną art. 16i ust. 5 ustawy o CIT. Ponadto, uznał że omawiany przepis nie wprowadza w jakikolwiek sposób bezpośredniego zakazu dokonywania zmian stawek amortyzacji za lata wcześniejsze. W uzasadnieniu sąd zwrócił uwagę na racjonalność ustawodawcy, wskazując że gdyby ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie takiego zakazu, to uczyniłby to w sposób niebudzący wątpliwości. Sąd zaznaczył, że takiego zakazu Podatnik ani organ podatkowy nie mogą domniemywać, dopiero wyraźnie uregulowany w ustawie podatkowej wyjątek wyłączyłby możliwość dokonania takiej korekty. WSA potwierdził również, że w przypadku odnotowania straty przez podatnika istnieje możliwość obniżenia stawek do zera.
Organ podatkowy zaskarżył wyrok WSA do Naczelnego Sądu Administracyjnego, jednak NSA wyrokiem z 3 lutego 2022 r. oddalił skargą kasacyjną przyznając rację Spółce. Sąd potwierdził stanowisko Podatnika – zmiany stawek amortyzacji linowej mogą być dokonywane zarówno na bieżąco jak i w odniesieniu do okresów rozliczeniowych w przeszłości.
Orzeczenie NSA jest bardzo korzystne dla podatników, w szczególności dla podmiotów, które odnotowały straty w poprzednich latach podatkowych i dokonywały amortyzacji od środków trwałych zgodnie z metodą linową z zastosowaniem stawek amortyzacyjnych zawartych w Wykazie Rocznych Stawek Amortyzacyjnych. Wyrok daje możliwość „przesunięcia” rozliczenia amortyzacji środków trwałych na kolejne lata podatkowe. Przykładowo okresem, w którym podmioty prowadzące działalność gospodarczą odnotowały niespodziewaną stratę był okres pandemii -orzeczenie NSA otwiera części z nich możliwość korekty rozliczeń podatkowych i przesunięcia amortyzacji na kolejne lata.
***
Na dzień 7 marca 2022 r. nie zostało opublikowane pisemne uzasadnienie do wyroku NSA, mając na uwadze treść sentencji i ustnego uzasadnienia wynika, że NSA podzielił stanowisko wyrażone w wyroku WSA, jednocześnie oddalając skargę kasacyjną.
Źródło: wyrok NSA z 3 lutego 2022 r., sygn. akt: II FSK 1413/19.