NSA w uchwale zdecyduje o skutkach w VAT cesji uprawnień z umowy deweloperskiej

W dniu 23 listopada 2023 r. NSA przedstawił do rozstrzygnięcia składowi 7 sędziów NSA zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości: Czy cesję uprawnień z umowy deweloperskiej należy traktować jako usługę opodatkowaną stawką 23%, stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., czy jako czynność związaną z dostawą lokalu mieszkalnego opodatkowaną stawką 8% zgodnie z art. 41 ust. 12a-12 c u.p.t.u.?

Przypomnijmy, że temat skutków w VAT cesji praw i obowiązków z umowy deweloperskiej od lat wywołuje spory pomiędzy podatnikami oraz organami podatkowymi. Organy podatkowe wyrażają w tym zakresie jednolite stanowisko, zgodnie z którym czynność ta powinna być uznana za świadczenie usług, a w konsekwencji opodatkowana stawką 23% VAT.

Przez pewien czas odmienne stanowisko wyrażały z kolei sądy administracyjne uznając, że tego typu transakcje należy traktować tak jak dostawę nieruchomości (czyli dostawę towarów). Przy takim podejściu, pojawiała się możliwość stosowania preferencyjnej stawki 8% VAT przewidzianej dla określonych obiektów budownictwa mieszkaniowego.

W ostatnim czasie, w części wyroków sądów administracyjnych zauważalne było jednak nowe podejście sądów administracyjnych do omawianej kwestii (tj. w kierunku zbliżonym do stanowiska organów podatkowych).

W związku z ww. rozbieżnościami, skierowanie tego zagadnienia do poszerzonego składu NSA należy ocenić pozytywnie. Należy mieć nadzieję, że wydanie uchwały przez NSA wpłynie na zwiększenie pewności stosowania prawa podatkowego w tym zakresie. W zależności od stanowiska, które zajmie NSA, spodziewana uchwała może istotnie wpłynąć na podejście podatników nie tylko do transakcji cesji praw i obowiązków z umowy deweloperskiej, ale również do szerszego problemu przeniesienia praw i obowiązków z umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości.