Licencja na znaki towarowe
Na gruncie przepisów o cenach transferowych największe wyzwanie dla podatników stanowią transakcje dotyczące wartości niematerialnych i prawnych, zwłaszcza znaków towarowych. Wyzwaniem staje się zarówno ich wycena, jak i ustalenie odpowiedniego poziomu wynagrodzenia za korzystanie z nich. Trudności, z którymi mierzą się podatnicy, zwiększają ryzyko zakwestionowania wynagrodzenia ustalonego przez strony przez organy podatkowe w toku kontroli, co potwierdza m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 15 czerwca 2022 r. (sygnatura I SA/Lu 190/22).
W przedmiotowej sprawie organ podatkowy weryfikując rozliczenia w transakcjach kontrolowanych pomiędzy polską i szwajcarską spółką, należących do tej samej grupy kapitałowej. Polska spółka wykorzystywała w działalności (na podstawie zawartej między podmiotami umowy licencji) znak towarowy. Umowa przewidywała wykorzystanie znaku towarowego nie tylko do oznakowania produktów, ale również do celów reklamowych oraz innych celów niezwiązanych bezpośrednio z produktami. Korzystanie ze znaku towarowego umożliwiało polskiej spółce występowanie jako członek grupy cieszącej się dobrą renomą na rynku.
Strony kalkulowały wynagrodzenie z tego tytułu na podstawie łącznej wartości obrotu spółki, a opłata licencyjna wynosiła od 3% do 6% w zależności od danych finansowych polskiej spółki. Organ podatkowy zauważył, że poprzednia umowa licencyjna, obowiązująca od 1998 roku, przewidywała niższe stawki opłat. Organ podatkowy wyraził wątpliwość co do ekonomicznego uzasadnienia wzrostu opłaty licencyjnej i doszedł do przekonania, że umowa ta może służyć przerzucaniu dochodów do licencjodawcy poprzez nierynkowe warunki transakcji. Organ podatkowy argumentował, że umowa została zawarta pomiędzy powiązanymi podmiotami, a nierynkowe warunki są wynikiem istnienia tych powiązań, co prowadzi do zaniżenia dochodu przez spółkę.
Spółka dochowała obowiązków w zakresie cen transferowych i sporządziła przy wsparciu firmy doradczej przewidziane prawem analizy porównawcze. Zdaniem spółki, analizy te potwierdzały, że wynagrodzenie w transakcji miało charakter rynkowy. Analizy porównawcze zostały przeprowadzone z wykorzystaniem metody porównywalnej ceny niekontrolowanej i opierały się na identyfikacji porównywalnych umów licencyjnych w zewnętrznej bazie danych RoyaltyStat. Analizy te zostały jednak zakwestionowane zarówno przez organ przeprowadzający kontrolę, jak i przez organ odwoławczy. Wyselekcjonowanym do próby umowom zarzucono brak spełnienia kryterium porównywalności (z uwagi na odmienność branży, rynku czy daty obowiązywania). Po dokonaniu korekty analiz porównawczych (i przyjęciu stawki opłaty licencyjnej w wysokości 0,75% zamiast funkcjonujących w ramach transakcji 3%) organy skarbowe określiły spółce zobowiązanie podatkowe w wysokości prawie 1,5 mln zł.
Po wyczerpaniu środków odwoławczych spółka zaskarżyła tę decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który po rozpatrzeniu sprawy stwierdził, że skarga spółki nie zasługuje na uwzględnienie potwierdzając, że doszacowanie dochodu spółki było słusznie przeprowadzone przez organ. Sąd podkreślił, że ze względu na powiązania kapitałowe i zastosowanie nierynkowych warunków transakcji, spółka wykazała dochody niższe niż te, które osiągnęłaby w przypadku braku powiązań.
Zastosowanie się do reguł analizy porównawczej opartej na najbardziej porównywalnych danych może ograniczyć ryzyko związane z zakwestionowaniem przez organy skarbowe ceny w transakcji. W obecnej sytuacji, gdzie liczba kontroli w obszarze cen transferowych, zwłaszcza dotyczących wartości niematerialnych i prawnych w transakcjach między podmiotami powiązanymi, wzrasta, ważne jest przygotowanie rzetelnej i wiarygodnej analizy porównawczej. Przy ocenie, czy wybrane transakcje można uznać za porównywalne, należy uwzględnić różne czynniki, takie jak charakterystyka przedmiotu transakcji, funkcje pełnione przez strony, ponoszone ryzyka, aktywa zaangażowane w transakcję, warunki transakcji wynikające z umowy lub innego dokumentu, a także warunki ekonomiczne obowiązujące w danym miejscu i czasie, oraz strategię gospodarczą realizowaną przez strony. Przygotowanie rzetelnej analizy porównawczej może okazać się kluczowe podczas kontroli w obszarze cen transferowych i może pomóc w minimalizacji ryzyka określenia dodatkowego zobowiązania podatkowego ze strony organów skarbowych.
