Biała lista – projektowane zmiany (luty 2020)

Od 1 stycznia 2020 roku powstał obowiązek korzystania z wykazu podatników VAT tzw. białej listy podatników VAT. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami płatności pomiędzy przedsiębiorcami powyżej 15 tyś. zł mają trafić na rachunek widniejący na białej liście. Dokonanie płatności na rachunek spoza wykazu rodzi sankcje zarówno na gruncie ustaw o podatkach dochodowych jak i  ustawy o VAT.

W Ustawie o PIT/CIT przewidziane zostały sankcje w postaci braku możliwości zaliczenia wydatku w koszty uzyskania przychodów. Jednakże podatnik może uwolnić się od sankcji składając do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla odbiorcy płatności zawiadomienie o dokonaniu płatności na rachunek nieznajdujący się na białej liście podatników VAT (ZAW-NR) w terminie 3 dni od dnia zlecenia płatności.

Z kolei w Ustawie o VAT przewidziana została sankcja w postaci solidarnej odpowiedzialności za nierozliczony podatek przez kontrahenta. Zgodnie z opublikowanym projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw zostaną wprowadzone zmiany do przepisów o białej liście. Obecnie projekt jest już po I czytaniu na posiedzeniu Sejmu w dniu 12 lutego br. i został skierowany do Komisji Finansów Publicznych.

Do najważniejszych zmian należy – przy dokonaniu przelewu na rachunek spoza „białej listy” – brak sankcji w postaci niezaliczenia wydatku w koszty uzyskania przychodów w przypadku dokonania płatności w mechanizmie podzielonej płatności. Restrykcje związane z zapłatą na rachunek spoza „białej listy”  zgodnie z opublikowanym projektem nie będą miały zastosowania także do płatności na rachunki cesyjne lub gospodarki własnej banku lub SKOK.  Warunkiem jest jednak aby  odpowiednio bank, SKOK lub podmiot będący wystawcą faktury przekazał podatnikowi informację, że na taki właśnie rachunek zostanie dokonana zapłata.

Przedsiębiorca uniknie także sankcji w przypadku płatności na rachunek spoza wykazu podatników VAT za fakturę dokumentującą czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę (tj. transakcje z podmiotami zagranicznymi). Powyższa zmiana potwierdza zajmowane dotąd przez Ministerstwo Finansów stanowisko w tym zakresie w wydanych objaśnieniach w sprawie białej listy.

Projekt przewiduje także wydłużenie terminu na przesłanie zawiadomienia o dokonaniu płatności na rachunek spoza białej listy z 3 dni do 7 dni  od dnia zlecenia przelewu. Ulegnie także zmianie właściwość organu do którego należy przesłać takie zawiadomienie – właściwym będzie naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla podatnika, który dokonał zapłaty za otrzymaną fakturę. Ponadto wystarczające będzie jednokrotne złożenie zawiadomienia do naczelnika urzędu skarbowego (przypominamy,  iż obecne przepisy wskazują na obowiązek złożenia zawiadomienia każdorazowo przy zapłacie).